Nowe badania z NYU Grossman School of Medicine pokazują, że psylocybina – psychoaktywny związek występujący w grzybach Psilocybe Cubensis – może być przełomem w leczeniu alkoholizmu. W połączeniu z psychoterapią substancja ta uzależnienie o 83%, a prawie połowa pacjentów osiąga całkowitą abstynencję. To najskuteczniejsza dotychczas metoda leczenia zespołu uzależnienia od alkoholu, która może zmienić oblicze współczesnej psychiatrii uzależnień.
BADANIE: PSILOCYBINA ZMNIEJSZA PICIE O 83% – WYNIKI Z JAMA PSYCHIATRY
Źródło: JAMA Psychiatry, 24 sierpnia 2022
Zespół badaczy z NYU Grossman School of Medicine oraz University of New Mexico przeprowadził największe jak dotąd randomizowane badanie kliniczne nad wykorzystaniem psylocybiny w leczeniu alkoholizmu. 93 pacjentów z zespołem uzależnienia od alkoholu (AUD) otrzymało dwie dawki psylocybiny lub placebo, w połączeniu z 12 sesjami psychoterapii. Wyniki są bezprecedensowe.
W ciągu 8 miesięcy od rozpoczęcia leczenia, pacjenci z grupy psylocybiny zmniejszyli ciężkie picie o 83% w porównaniu do stanu początkowego. Dla porównania – grupa placebo (otrzymująca identyczną psychoterapię) osiągnęła 51% redukcję. Co więcej, 48% osób leczonych psylocybiną całkowicie przestało pić, podczas gdy w grupie kontrolnej abstynencję osiągnęło tylko 24% pacjentów. Te wyniki pokazują, że psylocybina może być kluczowym elementem skutecznej terapii uzależnienia od alkoholu.

GROWKIT GOLDEN TEACHER
JAK PSYLOCYBINA DZIAŁA NA UZALEŻNIENIE OD ALKOHOLU?
MECHANIZMY DZIAŁANIA: OD NEUROPLASTYCZNOŚCI PO RESET MÓZGU
Psylocybina oraz inne klasyczne psychodeliki wykazują szereg korzystnych właściwości, które mogą mieć kluczowe znaczenie w leczeniu uzależnień. Wśród nich wyróżnia się działanie na receptory serotoninowe 5-HT2A, które uruchamia kaskadę zmian w mózgu, prowadzących do zwiększonej neuroplastyczności – zdolności mózgu do tworzenia nowych połączeń neuronowych.
Kolejnym istotnym aspektem jest wpływ na Default Mode Network (DMN) – sieć neuronalną odpowiedzialną za poczucie „ja”, ruminacje i nawykowe wzorce zachowań. Uzależnienie od alkoholu można postrzegać jako wyjeżdżoną ścieżkę w mózgu – automatyczny wzorzec, z którego trudno się wyłamać. Psylocybina tymczasowo „wyłącza” DMN, pozwalając pacjentom spojrzeć na swoje uzależnienie z nowej perspektywy, często z głęboką empatią wobec samego siebie. Dodatkowo substancja zwiększa produkcję czynnika wzrostu nerwów (BDNF), wspierając regenerację i tworzenie nowych, zdrowszych ścieżek neuronalnych.
DOŚWIADCZENIE MISTYCZNE JAKO KATALIZATOR ZMIANY
W badaniu NYU naukowcy mierzyli intensywność „doświadczenia mistycznego” za pomocą kwestionariusza MEQ (Mystical Experience Questionnaire). Uczestnicy z grupy psylocybiny osiągnęli średni wynik 0,59-0,64 (wysoka intensywność), podczas gdy grupa placebo zaledwie 0,10-0,11.
Co istotne, intensywność tego doświadczenia silnie przewidywała skuteczność terapii. Im głębsze było doświadczenie podczas pierwszej sesji, tym większa była redukcja picia w kolejnych tygodniach (korelacja r = 0,76 do 0,89). Doświadczenie mistyczne często opisywane jest przez pacjentów jako „najprawdziwszy moment w moim życiu”, który radykalnie zmienia perspektywę na uzależnienie i własną wartość. To nie jest jedynie efekt chemiczny – to głęboka transformacja psychiczna, która w połączeniu ze strukturą terapeutyczną daje trwałe rezultaty.
PORÓWNANIE Z TRADYCYJNYMI METODAMI LECZENIA
FARMAKOTERAPIA: NALTREKSON, AKAMPROZAT, DISULFIRAM
Obecne standardy farmakoterapii alkoholizmu obejmują trzy główne leki: naltrekson (blokuje receptory opioidowe, zmniejszając przyjemność z picia), akamprozat (moduluje glutaminian, redukując głód alkoholowy) oraz disulfiram (powoduje objawy zatrucia po spożyciu alkoholu). Wszystkie te leki wymagają codziennego przyjmowania przez miesiące lub lata, a ich skuteczność jest umiarkowana.
Naltrekson i akamprozat wykazują w badaniach skuteczność na poziomie 15-30% redukcji ciężkiego picia w porównaniu z placebo. Disulfiram jest skuteczny tylko u osób o bardzo wysokiej motywacji, gdyż wymaga świadomej decyzji o braniu leku każdego dnia. W praktyce klinicznej compliance (przestrzeganie zaleceń) jest niski, a wielu pacjentów przerywa terapię po kilku tygodniach. W porównaniu z tym, psylocybina oferuje 83% redukcję picia po zaledwie dwóch sesjach, z efektem utrzymującym się przez miesiące bez konieczności codziennego dawkowania.
ANONIMOWI ALKOHOLICY – CZY PSYLOCYBINA MOŻE BYĆ ALTERNATYWĄ?
Anonimowi Alkoholicy (AA) to najpopularniejszy na świecie program wsparcia dla osób uzależnionych od alkoholu, oparty na 12 krokach i filozofii bezsilności wobec uzależnienia. Skuteczność AA jest trudna do zmierzenia ze względu na brak standardowych badań kontrolowanych, ale szacunki wskazują na 5-10% długoterminowej abstynencji wśród uczestników.
Kluczowa różnica między AA a terapią psylocybiną leży w filozofii: AA podkreśla bezsilność i konieczność „poddania się wyższej mocy”, podczas gdy terapia psychodeliczna często prowadzi do odwrotnego doświadczenia – poczucia wewnętrznej siły i sprawczości. Dla wielu osób AA jest nieocenionym wsparciem społecznym i duchowym. Jednak dla tych, którym tradycyjne metody nie pomagają, psylocybina może być nową nadzieją. Te podejścia nie muszą się wykluczać – niektórzy pacjenci łączą terapię psychodeliczną z uczestnictwem w grupach wsparcia.
BEZPIECZEŃSTWO I OGRANICZENIA: CO WARTO WIEDZIEĆ
DLA KOGO TA TERAPIA – KRYTERIA WŁĄCZENIA I WYKLUCZENIA
Terapia psylocybiną nie jest odpowiednia dla wszystkich. W badaniu NYU stosowano rygorystyczny screening, wykluczając osoby z schizofrenią lub psychozami w wywiadzie, ciężkimi zaburzeniami osobowości, chorobami serca oraz kobiety w ciąży. Dodatkowo wykluczeni byli pacjenci, którzy używali halucynogenów w ostatnim roku lub mieli więcej niż 25 użyć w życiu.
Te kryteria są kluczowe dla bezpieczeństwa. Psylocybina może wywołać epizod psychotyczny u osób predysponowanych genetycznie, a także tymczasowo podnieść ciśnienie krwi, co może być niebezpieczne dla osób z problemami kardiologicznymi. Dlatego terapia musi odbywać się wyłącznie pod nadzorem wykwalifikowanych specjalistów, po dokładnej ocenie medycznej i psychiatrycznej. Samodzielne stosowanie psylocybiny, szczególnie przez osoby z nierozpoznanymi chorobami psychicznymi, niesie ze sobą poważne ryzyko.
DZIAŁANIA NIEPOŻĄDANE – CO MOŻE SIĘ ZDARZYĆ?
W badaniu zgłoszono 204 działania niepożądane, z których większość była łagodna i przemijająca. Najczęstsze to ból głowy (44% w grupie psylocybiny vs 4% w placebo), nudności oraz lęk podczas sesji. Co istotne, wszystkie trzy poważne działania niepożądane wystąpiły w grupie placebo – dotyczyły hospitalizacji psychiatrycznych i medycznych związanych z upijaniem się, nie z samą psylocybiną.
Podczas sesji u dwóch osób wystąpił na tyle silny lęk, że podano im diazepam – objawy ustąpiły w ciągu 45-210 minut. Jedna osoba zgłosiła pasywne myśli samobójcze, które trwały 15 minut i ustąpiły samoczynnie. Nie zanotowano żadnych epizodów psychotycznych ani HPPD (uporczywych zaburzeń percepcji). Te dane pokazują, że w kontrolowanych warunkach, z odpowiednim wsparciem terapeutycznym i możliwością interwencji medycznej, psylocybina jest bezpieczna dla starannie wyselekcjonowanych pacjentów.
CO DALEJ? PRZYSZŁOŚĆ PSYCHODELIKÓW W LECZENIU UZALEŻNIEŃ
Badanie z JAMA Psychiatry to przełom, ale nie koniec drogi. Obecnie trwają wieloośrodkowe badania fazy 3, które mogą doprowadzić do aprobaty psylocybiny przez FDA (amerykańską agencję ds. leków) już w latach 2025-2027. Równolegle prowadzone są badania nad wykorzystaniem psychodelików w leczeniu innych uzależnień – nikotyny, opioidów, kokainy.
W odpowiedzi na te wyniki rodzi się nowy paradygmat w terapii uzależnień. Zamiast wieloletniego przyjmowania leków tłumiących objawy, mamy potencjał dwóch intensywnych sesji, które mogą wywołać trwałą zmianę. To zmiana z modelu „zarządzania chorobą” na model „transformacji psychicznej”. Jednak kluczowe pozostaje pytanie o dostępność – czy terapia ta będzie refundowana i dostępna dla szerokiej populacji, czy pozostanie przywilejem nielicznych ze względu na wysokie koszty i brak przeszkolonych terapeutów.
CHCESZ DOWIEDZIEĆ SIĘ WIĘCEJ?
Na blogu ShroomSupply regularnie omawiamy nowe badania dotyczące psylocybiny i grzybów Psilocybe cubensis. Jeśli chcesz poszerzyć swoją wiedzę na ten temat, zapraszamy do lektury naszych wpisów edukacyjnych. Możesz również sprawdzić naszą ofertę automatycznych growkitów do edukacyjnej obserwacji rozwoju grzybni Psilocybe cubensis.
